Tablalar ile ilgili gerçekler

Farklı serme kalınlıklarının nihai sıkıştırma sırasında silindir ölçüsüne etkisinin az olması için tablanın sıkıştırma sistemleri mümkün olduğunca büyük bir ön sıkıştırma üretmelidir. VÖGELE'de aşağıda belirtilen sıkıştırma sistemleri kullanılmaktadır:

• T > Tamper: Tamper, bir eksantrik mil tarafından dikey olarak yukarı ve aşağı hareket ettirilir.
• V > Vibrasyon: Vibrasyon, düzleştirme sacı üzerinde hareket yönüne çapraz olarak balansı kaçık bir mil tarafından oluşturulur.
• P > Presleme kirişi: Presleme kirişleri hidrolik olarak yakl. 68 Hz'lik bir frekansla ve maksimum 130 bar basınçla karışım üzerine preslenir.
• P1 > Bir presleme kirişli model
• P2 > Bir presleme kirişli model
• Plus > İki presleme kirişli model; tabla çerçevesinde değiştirilmiş tamper geometrisi ve ilave ağırlıklar

Uygulama alanları

V- ve TV tablaları tüm geleneksel, yoğunlaştırması kolay karışımlarda kullanılır. TP1- ve ve TP2 tablalar kullanıldığında sonradan sıkıştırmada daha az külfet gereklidir. Her iki varyantta üretilecek sıkıştırma değerleri bakımından farklılık görülür, bu arada tü geleneksel karışımlar işlenebilir. TP2 modeli büyük serim kalınlıklarında bile yüksek oranda ön sıkıştırma sağlar.

TVP2 tablalar tüm geleneksel karışımlar için kullanılabilir. Bunun dışında bu varyant PCC (Paver Compacted Concrete) serimi için de uygundur, çünkü bu uygulamada sonradan sıkıştırma yapılmaz. Daha da arttırılmış sıkıştırma değerlerine sahip TP2 Plus varyantı VÖGELE InLine Pave çekicide bağlayıcı tabakayı oluşturmak için kullanılır. Sonraki finişer hemen akabinde üzerinden geçeceğinden bu tabakanın nihai sıkıştırma değerlerine sahip olması gerekir. VÖGELE Tablalar - Tamper, vibrasyon ve presleme kirişlerindeki tüm sıkıştırma sistemlerine ayrı olarak kumanda edilir ve ihtiyaca göre açılıp kapatılabilir.

Genişleyen tablaların sıkıştırma sistemleri

Sabit tablaların sıkıştırma sistemleri

Tamper, serilecek karışımı dikey strokla tabla gövdesinin altına sıkıştırır. Böylece ayarlı bir malzeme beslemesi sağlar ve gerekli ön sıkıştırmayı yerine getirir.

Tamperin yukarı ve aşağı hareketi, kesintisiz darbe yükü itibariyle malzemeye yönelik en yüksek talepleri ortaya çıkarır. Set bir yüzey ve dayanıklı bir çekirdek, tamper kirişlerinin yerine getirmesi gereken önemli özelliklerdir. İmalat sürecinin başlangıcında CNC kumandalı bir testere profil çubuklarını istenilen uzunlukta keser. Eğimli ön kenar sayesinde tamperler daha sonraki serimde karışımın eşit bir şekilde alınmasını ve en uygun şekilde sıkıştırılmasını sağlar. Bu bileşenlerin kullanım ömrü sertlik derecesine bağlıdır. Presleme kirişlerinde olduğu gibi endüksiyonlu sertleştirmeyle tüm kiriş uzunluğu boyunca eşit bir sertlik ilerleyişi ve en az 5 mm'lik bir sertleştirme derinliği elde edilir. Çekirdek sağlam ve esnek kalır ve sıkıştırılacak karışımla sürekli temas halinde olan yüzey aşınmaya karşı dayanıklı kalır. VÖGELE için özel olarak geliştirilen CNC derin delme matkap tezgahında ısıtma çubukları için delikler açılır. Isıtma çubukları bu delikten kirişleri (tamper ve presleme kirişleri) merkezi olarak içten tüm uzunluğu boyunca ısıtabilir, homojen bir ısınma garanti edilir. Böylece daha sonraki serimde bitüm kalıntılarının yapışıkları çözülür (tam olarak mesaiye başlamadan önce ön ısıtma sırasında) ve temas yerlerindeki abrazif aşınma azalır.

Ardından tüm kirişler bir doğrultma tezgahında düzeltilir. İzin verilen düzlük sapması maksimum 0,5 mm'dir.

Düzleştirme saclarının aşınmaya dayanıklı çeliği, çekme ve çatlama mukavemeti gibi en ideal özellikleri bir araya getirir. Bu özellikler serilecek karışım üzerinde meydana gelen kayma sürtünmesi nedeniyle bu bileşenlerin kullanım ömrü için mutlaka gereklidir.

Üretim sürecinde düzleştirme sacının ham malzemesi önce bir lazer yardımıyla istenilen ölçülerde kesilir. Düzleştirme sacının sürüş yönünde önde kalan, gelecekte alt kısım olarak kullanılacak kısmına frezeyle bir pah açılır, bu pah, tamper kirişinin arkasında yüksek oranda malzeme girişi garanti eder. Tamper arka tarafıyla düzleştirme sacı ön kenarı arasında (sürüş yönünde önde) soğuk kaynağı önlemek için bu da uygun şekilde işleme tabi tutulur. Bu iyileştirme tamper kirişinin ölçüye tam uygun bir şekilde geçmesini sağlar ve ayrıca her iki bileşenin kullanım ömrümü oldukça uzatır. Düzlüğü sağlamak için gerilimsiz bir şekilde hizalandıktan sonra bir CNC kumandalı saplama kaynak makinesiyle üst yüzeye dişli saplamalar konumlandırılır. Ortalama olarak düzleştirme sacı başına, azami çekme ve kesilme dayanımına sahip 25 dişli saplama kaynak yapılır.

Tekli veya çiftli model impulslu hidrolikle çalışan presleme kirişleri (TP1 veya TP2 varyantı olarak) serim sırasında tamper kirişlerinde olduğu gibi benzer yüklere maruz kalır.

Tüm VÖGELE yüksek sıkıştırma tablaları, presleme kirişleriyle donatılmıştır. Bunlar düzleştirme saclarının hemen arkasında yer alır ve tabla tarafından sıkıştırma işleminin sonunu oluştururlar. Presleme kirişlerinin tabla sonunda konumlandırılması, sıkıştırma etkisinin malzeme beslemesinden ve ön sıkıştırmadan bağımsız olarak ayarlanabilmesi avantajını sunar. Presleme kirişlerinin profili çok fazla aşınmışsa, sıkıştırma sonuçları siparişi verenin talep ettiği değerlerin çok altında kalacaktır. Presleme kirişlerinin üretim süreci, tamper kirişlerinin üretim sürecine benzer, bu arada her iki presleme kirişinde iki farklı form vardır:

Düzleştirme sacının hemen arkasındaki presleme kirişi 1, kesintisiz eğimli bir profile sahiptir. Bunu takip eden presleme kirişi 2, arka üçte birlik kısımda profil olarak düzleştirilmiştir. TP1 model tablalarda yalnızca tip 2 presleme kirişi monte edilmiştir.

VÖGELE genişleyen tablaların 3 noktadan desteği şu bileşenlerden meydana gelir: uzatılabilir boru, kılavuz boru ve tork desteği ile etkileşimli hidrolik silindir. ErgoPlus Finişer operatör konsolleri, genişleyen tablaların hassas genişlik ayarını gerçekleştiren iki hidrolik silindire kumanda eder. Büyük boyutlu uzatılabilir boru bu arada yanlardaki genişleyen üniteleri konumunda güvenli tutar. Tabla tam geniş konumdayken uzatılabilir borunun iç içe geçmiş üç adet münferit borusu, halen yarıya kadar sıkıştırılmış durumdadır. Bu büyük destekleme genişliği sayesinde, dikey kaldırma kuvvetlerine karşı güvenilir bir biçimde direnç sağlanabilmektedir. Uzatılabilir boruların sıkışmadan ve kasılmadan sorunsuz çalışması tam da sık değişen serim genişliklerinin talep edildiği projenin sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilmesi için önemli bir koşuldur. Boruların iç kısmındaki kayar bantlar boşluksuzluğu garanti eder ve dışarı ve içeri sürme sırasında sarsıntısız hareket etmesini sağlar. VÖGELE, ilave bir kılavuz boru sayesinde yüksek stabiliteyi koruyarak genişlikte değişkenliği yakalar. Doğrusal bir kayar yatak üzerinden genişleyen üniteyle bağlantılı olan bu boru, tablaların büyük çalışma genişliklerine kadar hassas, paralel bir şekilde genişlik ayarının yapılmasına imkan tanır. Tabla genişleyen ünitelerinin üzerine yatay istikamette önemli derecede bir malzeme basıncı etki eder. Bir tork meydana gelir.

Bir destekle, yani bir tork desteği ile bu torka karşı etki uygulanır. Bu destek, genişleyen ünitenin uzatılabilir boru çevresinde sarılmasını veya dönmesini önler.

Uzatılabilir borular, genişleyen tablalara gerekli stabiliteyi (sistemin sağlamlığını) kazandırır ve dışarı ve içeri sürme esnasında azami hassasiyeti sağlar (sistemin boşluksuzluğu). Sağlamlık büyük dış çap tarafından belirlendiğinde, boşluksuzluk için iç ve dış boruların yüksek uyum hassasiyeti belirleyicidir. Uzatılabilir borulardan beklenen hassasiyet nedeniyle külfetli yöntemle birden çok işlem adımında imal edilirler. Elemanların mümkün olduğunca düşük bir oturma boşluğu sağlamaları için talaşlı imalat adımlarından sonra çok sayıda honlama ve taşlama süreçlerinde işlem görürler. Honlama makinesinde, uzatılabilir boruların iç yüzeylerinde milimetrenin maksimum beş binde biri kadar yüzey pürüzlüğüyle son derece ince ve hassas yüzeyler elde edilir.

Sert ve korozyona dayanıklı bir yüzey için dış yüzeyler tekrar taşlanır ve ardından kanigen nikel kaplanır. VÖGELE Uzatılabilir boruları bir yöntemle yalnızca set halinde üretilir. Böylece sağlamlığı ve hassasiyeti ve bilinen yüksek serim kalitesi sağlanır.

Kılavuz şeritleri ve kayar pabuçlar, VÖGELE tork desteğinin parçasıdır. Kılavuz şeridi, genişleyen ünitelerin tabla gövdelerine cıvatalarla yerleştirilir. Cıvatalara özel bir emniyet yapıştırıcısı uygulanır ve alt tarafı pürüzlendirilir. Böylece tablaların sürekli vibrasyonu sonucu cıvataların gevşemesine etkin bir şekilde karşı konulur. Kayar pabuçlar, serme tablalarının dışarıda yer alan genişleyen gövdelerine sabitlenmiştir. Bir kayar pabuç kılavuz şeridinin üst kısmında, diğeri alt kısmındadır.

Alt kayar pabuç sabit bir şekilde vidalanmıştır, üstteki ise aşınma durumunda eksantrik bir sabitleme üzerinden yeniden ayarlanmasına izin verecek şekilde yerleştirilmiştir. Bu yerleşim, genişleyen ünitelerin güvenli bir kılavuza ve tüm tabla sisteminin yüksek bir sağlamlığa sahip olmasını sağlar.

Serme tablalarının tüm elemanları ve özel olarak sıkıştırma işlemine doğrudan müdahil olan her biri (tamper kirişleri, düzleştirme sacları ve presleme kirişleri) malzemeye bağlı, az ya da çok yoğunlukta bir aşınmaya maruz kalırlar. Bunun nedenleri çok yönlüdür. Aşınma belirtileri bir dereceye kadar geciktirilebilir, ancak önlenemez. Kirler, yanlış montaj ve diğer üreticilere ait aynı yapıda olmayan elemanlar yalnızca üretkenliği ve/veya serim kalitesini etkilemekle kalmaz, diğer bileşenlerin aşınmasını da hızlandırır.

Bileşenlerin kullanım ömrünün alışılmadık şekilde kısa olmasının en sık nedenleri:

Aşınmanın önüne nasıl geçilebilir?

Kirler, aşınma sürecini güçlendirir: Aşındırıcı malzemeler tüm temas noktaları arasında zımparalama etkisi gösterir ve bileşenlerin kullanım ömrünü önemli ölçüde azaltır. Düzenli bir bakım ve temizlik, yapı parçalarının kullanım ömrünü azamiye çıkarma adına kaçınılmaz bir koşuldur.

Genel olarak harici ve dahili faktörler olarak ayrılmaktadır.

Bu arada harici etken faktörler, serilecek malzeme, saat başına tonaj veya özel şantiye gereklilikleriyle belirlenen faktörlerdir.

Dahili etken faktörler ise genellikle tablada yapılan hatalı ayarlar veya yetersiz temizliğin sonuçlarıdır.

Karışımın serilmesi sırasında tablanın hücum açısı önemli bir rol oynar. Bu açı, finişerin tabla kolundaki çekme noktasından ayarlanır. Tabla kendi konumunda, tabla çekme noktasının yükseklik ayarının yanında finişerin değişen ilerleme hızına ve sıkıştırılacak karışımın farklı özelliklerine de tepki verir. Harekete geçtikten sonra çekme kulağı noktasının ve bununla birlikte ortaya çıkan hücum açısının ideal konumunu belirlemek için serme kalınlığı kontrol edilmelidir. Bu açı pozitif ve negatif olabilir (resimlere bakın). Hafif pozitif hücum açısı serim kalitesi ve miktarı için avantaj sağlar. Ayrıca uygulamaya bağlı aşınma minimuma indirilir.

Çok büyük, pozitif bir hücum açısı düzleştirme saclarında yüksek bir aşınmaya yol açar ve kaplamada düzensizliklere yol açar. Çok yüksek tamper devir sayısından veya çok büyük bir tamper strokundan kaynaklanan negatif bir hücum açısı küçük, düzenli şekilde ortaya çıkan düzensizliklere sebep olur. Doğru ayarlanmış, hafif pozitif bir hücum açısında tüm düzleştirme sacı yüzeyi, kaplama yüzeyinin düzleştirilmesi için kullanılır.

Farklı serme genişliklerinin tablanın yüzme karakteristiğini olumsuz etkilememesi için bir genişleyen tablanın tüm düzleştirme sacları aynı hücum açısına sahip olmalıdır. Bunun için tablanın kurulumu sırasında genişleyen ünitelerin düzleştirme sacının ön kenarı, arka kenarından yakl. 0,5 – 1 mm daha yüksekte durmalıdır.

Düzleştirme sacı ve presleme kirişleri gibi diğer bileşenlerdeki aşınmayı mümkün olduğunca düşük tutmak söz konusu olduğunca tamper belirleyici bir sıkıştırma sistemidir. Şu anlama gelir: Tamperin aşınması çok faza ilerlediğinde, kısa bir zaman içerisinde düzleştirme sacı ile presleme kirişlerinin aşınması gerçekleşir. Tamper kirişinin orta bölgesinde yüksek bir aşınma tespit edildiğinde, bunun nedeni genellikle bükülmüş (burulmuş) bir kiriştir. Kiriş düzlük bakımından kontrol edilmeli ve gerektiğinde değiştirilmelidir. Genişleyen ünitelerin yüksekliği doğru ayarlanmazsa, tabla tamamen dışarı sürülmediğinde ana tablanın arkasında yer alan tamper kirişi parçasında aşırı aşınma meydana gelebilir. Tamper kirişinin "boşta çalışan" kesiti daha yavaş aşınır, çünkü burada malzeme henüz ana tabla tarafından sıkıştırılmamıştır ve önceden sıkıştırılan malzemeye kıyasla ana tablanın arkasında "daha yumuşaktır".

Sık sık üst üste "soğuk üzerine sıcak" serme yapıldığında tamper kirişlerinin dış kenarlarında doğal olmayan yüksek bir aşınma meydana gelir. Bu durumlarda tamper kirişleri yakl. 3 ila 4 cm uzunlukta önceden sıkıştırılmış kaplama seviyesine sıkıştırır.

Tamper aşınmasının tablanın yüzme karakteristiğine etkisi

Tamperin şekli, tablanın yüzme karakteristiğini etkiler. Tamper sivrileştikçe tüm tabla sistemi ön sıkıştırma etkisini kaybeder ve arka kenar düşer. Tabla çok yüksek bir hücum açısıyla sürer. Bunun sonucunda sermede çok yoğun reaksiyonlar görülür, pürüzlü bir kaplama yüzeyi oluşur ve tüm diğer bileşenlerin aşınması hızla artar.

Düzleştirme sacı arka bölgede kama şeklinde yoğun aşınmışsa, hücum açısı sürekli çok büyüktür ve bunun sonucunda tablanın altındaki ön sıkıştırma çok azdır.

Bunun nedeni genellikle sürekli olarak çok düşük ayarlanmış bir tamper devir sayısıdır. Genellikle düzleştirme sacının ön kenarında güçlü bir aşınma meydana geliyorsa, nedeni tabla ön paneli tarafından tamper üzerinden düzleştirme sacı ön kenarına uygulanan çok yüksek bir presleme kuvvetidir. Serme yüzeyinde gölge oluşumları görüldüğünde genellikle düzleştirme sacındaki bölgesel erozyonlar bunun sebebidir. Bu erozyonlar büyük termik etkiyle bağlantılı olarak güçlü bölgesel aşınma (örn. dengeleme sağlarken) nedeniyle meydana gelir.

Delikten geçirilmiş saplamalara sahip düzleştirme saclarında (orijinal VÖGELE düzleştirme saclarında değil) düzleştirme sacının alt kısmında saplamaların etrafında neredeyse daima bölgesel erozyonlar görülmektedir. Bunun nedeni saplama ve düzleştirme sacı malzemesinin farklı aşınma karakteristiğine sahip olmasıdır.